Rik ging van veelbelovende student naar werkloze met € 46.000,- schuld
Rik begon in 2008 aan zijn studie Theatertechniek. “Met een docent werkte ik een systeem uit waardoor ik niet één maar alle specialisaties kon doen. Tot de overheid besloot van de prestatiebeurs een leenstelsel te maken. Mijn wens om mijzelf zo breed mogelijk op te leiden leverde mij een schuld van € 46.000,- op.”
Vanaf zijn tiende hielp Rik al in het jongerencentrum met decor, licht- en geluidsfragmenten. Op zijn achttiende besloot hij te gaan studeren. Eerst anderhalf jaar in de ICT, vanwege het zicht op stabiliteit. Maar dat bleek niets voor hem. Hij maakte een switch naar het ROC in Tilburg voor de MBO4 opleiding Theatertechniek.
Omdat Rik zich zo breed mogelijk wilde opleiden begon hij aan een constructie waarbij hij zich aan het einde van ieder schooljaar uit moest schrijven voor zijn opleiding, om zich het volgende jaar weer op te geven met een andere specialisatie. “Aanvankelijk ging dat goed. Totdat de overheid in het studiejaar 2012-2013 besloot om van de prestatiebeurs een leenstelsel te maken. In één klap werden al mijn leningen een schuld. Een schuld van € 46.000,-.”
Rik was overrompeld. In blinde paniek maakte hij direct al zijn spaargeld over naar de overheid. Daarmee had hij 20 procent van zijn schuld afgelost. “Ik dacht dat dat verlichting zou geven. Achteraf gezien had ik beter in stapjes kunnen betalen, dan had ik ieder geval nog wat geld achter de hand gehad.” Met wat kleine inkomsten kon hij dat jaar nog net blijven wonen in zijn studentenkamer. “Ik kon mijn zorgverzekering en telefoonrekening betalen en iets te eten kopen. Bij gebrek aan sociale activiteiten, dwaalde ik ‘s nachts door de straten.”
“Mijn dieptepunt was de blijdschap om het vinden van een halfnat pak peuken en de pot pindakaas bij thuiskomst.” Balancerend op de rand van werkeloos en dakloos was het een eenzame tijd. “Totdat mijn huurbaas contact opnam met mijn moeder over mijn huurachterstand. Net tijdens mijn absolute dieptepunt, gaf mijn moeder mij de ruimte om te zeggen wat er aan de hand was. Liefdevol en zonder te oordelen. Vanaf dat moment veranderde alles.” Rik bleek een sterker vangnet te hebben dan gedacht.
De vele bestaande instanties konden weinig voor Rik beteken. “Als je zover in de shit zit, dan maakt het op een gegeven moment niet meer uit wie wat biedt. Je hebt zoveel vragen. Je hebt gewoon iemand nodig die naast je staat en die je de weg wijst. Het liefst een specialist, zoals een huisarts.” Rik wilde geen hulp, hij moest het allemaal zelf doen. “Ik heb van mijn vader geleerd nooit te skooien voor geld.” Zijn vader stierf in Rik’s moeilijkste periode en heeft nooit geweten van de problemen van zijn zoon.
Of er in zijn donkere periode nog lichtpuntjes waren. Stilte. Rik’s ogen kijken richting het plafond en bewegen van links naar rechts, zoekend naar een antwoord. Dan zegt hij: “Mijn moeder nam mij twee weken mee naar vrienden in Frankrijk. Een andere focus en bezig zijn met verbouwen, wandelen en koken. Ik houd van met mijn handen werken.”Daar werd stapje voor stapje alles weer beter. De reis bleek een kantelpunt. “En voor je het weet, zit je weer aan de andere kant van de medaille.”
Vanwege de beslissing van de overheid in 2012 waren er 1,2 miljoen werklozen. Ondanks dat het UWV overliep van aanvragen, lukte het Rik toch om baantjes te vinden. Van heftruckchauffeur tot het aanleggen van sportvelden. “Ik kon niet meer studeren, dat deed wel pijn.” Maar Rik toonde initiatief na initiatief. Van het ene baantje, naar het andere, van het toelaten van hulp tot vrijwilligerswerk en een vaste baan. Vrijwilligerswerk bij Waskracht, en ‘n Ouwe Sok, de cursus herstellen doe je zelf bij LEV Groep en een vaste baan in de ICT.
Terwijl de laatste delen van zijn schuld in de komende tien jaar nog moeten worden afbetaald, heeft Rik voor zichzelf een mooie nieuwe basis gecreëerd. Hij durft te dromen, al blijft het dromen klein “Ik spaar voor een paar maanden extra huur en voor een vakantie met vrienden. Eentje waarbij ik niet ieder dubbeltje hoef om te draaien. En hopelijk fiets ik een jaar later op mijn eigen elektrische fiets.”
“Het leven kan soms confronterend zijn. Mijn vrienden zijn bezig met het kopen van een huis. Ik ben bezig met tevreden zijn. Ik heb geleerd om klein te dromen. Ik heb een goed gevoel voor waarde ontwikkeld en ik spring creatief om met de dingen die op mijn pad komen.” Rik heeft teruggevonden wat hij kwijt was geraakt: zijn zelfvertrouwen.
Wanneer ik hem bedank voor zijn openhartige verhaal, zegt hij: “Graag gedaan. Ik schaam me niet. Niet meer. Het was gewoon een samenloop van omstandigheden. Ik zou graag mensen helpen. Ik heb ervaring op zoveel gebieden. Ik hoop dat ik daar iets moois mee kan doen voor anderen.”
